Geçenlerde aldığım e-posta şu şekildeydi:
Merhaba,
Holochain’in kafamdaki konsept için en iyi oluşum olup olmadığını sana danışmak istiyorum. Holochain çok ilginç görünüyor ama tam olarak çözecek kadar bilmiyorum.
Şu an blokzinciri mühendisi olarak çalışıyorum, sana soracağım sorular var. Eğer mümkünse önümüzdeki günlerde bir görüşme yapabilir miyiz?
Kailan
Software Engineer
Holochain’e geçmekte olan yazılımcılara, hazırlayacağım bu yazı için ulaşmaya çalışırken tesadüfen bu e-postayı aldım. Tesadüfen çünkü o benim bu yazı üzerinde çalıştığımı bilmeden bana ulaşmıştı.
Görüşmemizde ona, Holochain’in blokzincirinden nasıl farklı çalıştığını ve verimlilik ve ölçeklenebilirlik anlamında faydalarını anlattım. Bana güvenlik konusunda sorular sordu, ben de Holochain’in sisteminin kendisine karşı meydana gelecek saldırılara nasıl karşı koyacağını açıkladım. Üzerinde geliştirilecek uygulamaların, kullanıcıların eylemleri yoluyla insanlar arasında nasıl bir köprü olacağını konuştuk.
Geliştirilen uygulamalara kimlerin erişip kimlerin erişemeyeceğini belirleyen zar (membran) sistemini açıkladıktan hemen sonra Kailan sessizliğe büründü.
(RaiTurk’ten Not: Hücrenin fiziksel koruyucusu olan membran, tıp dilinde “hücre zarı” anlamında kullanılmaktadır. Holochain’in doğayı taklit ederek geliştirdiği sistemdeki temel koruyucularından birine “hücre zarı” adının verilmesi şaşırtıcı olmamalı ancak kesinlikle büyüleyici!)
Kafasını salladı ve “anlamıyorum” dedi. Sonra ekledi: “Milyonlarca dolar para blokzinciri projelerine aktarılıyor, bunu anlamıyorum”. Tekrar sustu, öğrendiklerinin ne sonuçlar doğuracağını kafasında tartıp duruyordu muhtemelen. Sonunda şunu söyledi: “Bütün bu yapmaya çalıştıklarını neden Holochain ağında yapmıyorlar ki? Hiç mantıklı değil.”
Görüşme sonrasında bu yorumunu biraz açmasını rica ettim, o da şöyle dedi: “Anladığım kadarıyla blokzinciri teknolojisinin temel amacı, aracılara bağlı kalmaksızın güvenli bir sistem oluşturabilmek. Eğer öyleyse, bunun peşinde olan blokzinciri projelerinin çoğu, bunu gerçekleştirme yolunda daha etkili olabilmek için Holochain’i kullanmalılar.”
Yükselen Bir Eğilim
Kailan, blokzincirinin vaat edip de başaramadığı dağıtık internet düşüncesini gerçekleştirmede Holochain’in potansiyelini fark etmeye başlayan çok sayıda blokzinciri yazılımcısından sadece biri.
Reddit’teki gönderime yorum yaptığında karşılaştığım bir EOS yazılımcısı var. Bu yazılımcı bana “blokzinciri muhtemelen internet devriminin bir sonraki ayağı değil” dedi. Kendisi, EOS ağı üzerinde bir sağlık uygulaması geliştiriyormuş fakat bazı anlaşmazlıklar sonucunda projeyi bırakmış. Bırakma sebebi, CPU ve RAM kullanımının yüksek olmasının getirdiği maliyet yükü ve topluluğun paraya odaklanmaktan geliştiricilere destek olmaması. Kendisi EOS için “tam bir fiyasko” diyor. Daha düşük maliyetinden dolayı Holochain’e geçiyormuş. Hashgraph’i de gözden geçirdiğini ama onların sadece çok zengin yatırımcıları hedeflediklerini söylüyor.
Solidity Yazılımcılarının Bakışı
Holochain’in Mattermost Chat Uygulaması’nda karşılaştığım bir solidity (RaiTurk’ten Not: Ethereum ağında uygulama geliştirmek için kullanılan dil Solidity’dir) yazılımcısı olan Santiago del Valle “Ethereum güzeldi. Teknolojiyi anlamamı ve biz yazılımcıların daha iyi bir dünya yaratmada rolümüzün olabileceğini fark etmemi sağladı.” diyor.
O, blokzinciri alanındaki çalışmalarından dolayı takdir edilen bir isim; buna rağmen blokzinciri teknolojisinin ölçeklenebilirlik, enerji tüketimi, pay (stake) toplama (proof of stake mutabakatı sistemi kullanılıyorsa) gibi sorunlarından dolayı inancını kaybetmiş. Ayrıca, akıllı kontratları geliştirmenin zor olduğunu, bunun Holochain’le çok daha kolay gerçekleştirilebileceğini düşünüyor.
Blokzinciri Gerçek Hayatı Karşılamıyor
Blokzinciri taraftarları küresel mutabakat (global consensus) sağlandığı sürece, kısmi merkeziyetsizliğin yeteri kadar iyi olduğunu ileri sürebilir. Buna karşılık, konuştuğum bir diğer yazılımcı olan PJ ki kendisinin kuramsal fizik alanında bir arkaplanı da vardır, aynı fikirde değil.
Bir teknolojinin başarılı olabilmesi için gerçeklerin, halkla ilişkilerden öncelikli olması gerekir. Çünkü doğayı kandıramazsınız.
Richard Feynman
PJ, blokzincirindeki küresel mutabakat sisteminin yanlış ön kabullere dayandığını söylüyor ve ekliyor: “Ne kuantum kuramında ne görecelilikte olayların üstten belirlenen bir düzeni yoktur. Sadece referans alınacak çerçeveler (temel basit kurallar) vardır. Doğada durum böyleyken, neden küresel bir mutabakata ulaşmak için kendimizi zorluyoruz ki? Bu büyük bir hata, doğada bilginin akış prensibini yok sayıyor. Blokzinciri teknolojisindeki ölçeklenebilirlik sorununun altında yatan temel sıkıntı bu.”
Oysa Holochain, doğadaki durumlardan ilham alınarak tasarlanmış. Veri akışının devamlılığını küresel bir mutabakata dayanmadan yapıyor.
Bir hukuk profesörü olup aynı zamanda önde gelen bir blokzinciri eleştirmeni olan Angela Walch da tweet serisinde şunu söylüyor:
“Blokzinciri, olayların/aktarımların gerçekte olan akışını göstermiyor. Bunun yerine, sistemdeki kurallara göre “mutabakata varılmış olan” aktarımları gösteriyor. Bana göre bu fark önemli çünkü bu sistemde gerçeklerin yerine, mutabakat sürecine katılan kişilerin/oluşumların “yarattığı gerçek” var. Churchill’in de dediği gibi; tarih, kazananlar tarafından yazılır. ”
PJ, geliştirmek istediği eşten eşe (peer to peer) çoklu medya paylaşım uygulamasını üzerine kurabileceği dağıtık bir ağ teknolojisini bir süredir aradığını söylüyor. Bununla ilgili olarak, blokzincirinin kendisine bir çözüm sunma açısından umut doğurduğunu ama aradığı dağıtık sistemin bu olmadığını sonradan anladığını ifade ediyor. Bu yüzden blokzincirini bırakıp Holochain’e geçmek için çok da düşünmeye gerek duymamış. PJ son olarak şunu söylüyor: “Holochain’in teknolojisi çok daha üstün. Tam hayal ettiğim şey bu. İnanılmaz bir potansiyeli içinde barındırıyor.”
Blokzincirini bırakıp Holochain üzerinde yazılım geliştirmeye karar veren birkaç yazılımcıyla daha konuştuktan sonra gördüm ki daha çok yazılımcı yakında aynı sonuca varıp Holochain’e geçecek.
Kaynak: https://holochaincitizen.com/2018/12/19/why-blockchain-developers-are-switching-to-holochain/